Το Πατριαρχείο Μόσχας θέλει να ανατρέψει τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο και να δημιουργήσει ένα δικό του «παράλληλο σύστημα παγκόσμιας ορθοδοξίας». Την ίδια ώρα το Υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσικής Εκκλησίας κατηγορεί τη Ουάσιγκτον για την στήριξη της Ουκρανικής Εκκλησίας και του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Αυτή την άποψη που εξέφρασε ο Ουκρανός αναλυτής Αντρίι Μέλνικοβ.
Όπως εκτιμά ο Μέλνικοβ, η Ρωσική Εκκλησία εξετάζει το ενδεχόμενο «δημιουργίας δικού του, παράλληλου συστήματος ορθοδοξίας. Τέτοιο ενδεχόμενο είχε τεθεί στο τραπέζι ήδη από το 2019, όταν ο Βαρθολομαίος παραχώρησε τον Τόμο Αυτοκεφαλίας της Ουκρανικής Εκκλησίας. Αλλά τότε τέτοια σχέδια έδειχναν πολύ εξτρεμιστικά».
«Το τελευταίο διάστημα ο επικεφαλής του Τμήματος εξωτερικών σχέσεων της Ρωσικής Εκκλησίας μητροπολίτης Ιλαρίωνας, σχεδόν σε κάθε σαββατιάτικη εκπομπή του (η οποία παρουσιάζεται στο κρατικό κανάλι «Ρωσία-24») βρίζει τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο. Μια τέτοια επίμονη συκοφαντία του Βαρθολομαίου από τον πρώτο βοηθό του Πατριάρχη Κυρίλλου, φυσικά, θα έπρεπε να είχε κάποιο σκοπό. Προφανώς το επιτευχθέν επικοινωνιακό και συναισθηματικό αποτέλεσμα θα πρέπει να μετατραπεί σε κάποια πρακτικά βήματα» αναφέρει ο αναλυτής.
Βεβαίως, σύμφωνα με τον Μέλνικοβ, ήδη υπάρχουν οι πρώτες κινήσεις του Πατριαρχείο Μόσχας προς αυτή την κατεύθυνση: «Το Πατριαρχείο Μόσχας επιχειρεί μέσα στο “σπίτι” του Πατριαρχείου Κωνσταντινούπολης, δηλαδή στη σημερινή Τουρκία, -στην τόσο αγαπητή στους Ρώσους τουρίστες- να φτιάξει ανεξάρτητες ενορίες. Στην Ευρώπη και στην Νοτιοανατολική Ασία δημιουργήθηκαν Εξαρχίες, κάτι που ήταν αδύνατον όταν υπήρχαν πλήρεις σχέσεις μεταξύ Μόσχας και Κωνσταντινούπολης. Τώρα οι σχέσεις έχουν διακοπεί, η κοινές λειτουργίες έχουν απαγορευτεί, παρά το γεγονός ότι το Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης παραμένει στα δίπτυχα, στους ναούς δεν το μνημονεύουν, όπως και τις κεφαλές των Εκκλησιών που αναγνώρισαν την Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας».
Σύμφωνα με τον αναλυτή η Ρωσική Εκκλησία θέλει να διοργανώσει ένα «πανορθόδοξο δικαστήριο» προκειμένου να καθαιρέσει τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο. «Εάν κάποιος δεν παρατηρεί τις προκλητικές δηλώσεις τότε η καθημερινή συμπεριφορά (σ.σ. των ιεραρχών της Ρωσικής Εκκλησίας) μπορεί να φανεί πολύ ήρεμη και ευγενική όσον αφορά τον έξω κόσμο. Για παράδειγμα, την προηγούμενη των ανησυχητικών δηλώσεων του Κύριλλου (σ.σ. στο συνέδριο «Παγκόσμια Ορθοδοξία: Πρωτοκαθεδρία και καθολικότητα υπό το πρίσμα του ορθοδόξου δόγματος»), ο Μητροπολίτης Ιλαρίωνας συναντήθηκε με τον πρέσβη των ΗΠΑ στη Μόσχα Τζόν Σάλιβαν».
