Δύο μέτρα και δύο σταθμά επιδεικνύει το Πατριαρχείο Μόσχας στην αντιμετώπιση ορισμένων κρίσιμων ζητημάτων, όπως, για παράδειγμα, οι σχέσεις κοινωνίας – κράτους – Εκκλησίας. Στο πιο πρόσφατο παράδειγμα, ο επικεφαλής της Ρωσικής Εκκλησίας στην Ουκρανία Μητροπολίτης Ονούφριος δήλωσε πως θεωρεί ότι η εφαρμογή της ουκρανικής νομοθεσίας μπορεί να μην είναι υποχρεωτική. Σύμφωνα με ουκρανικά ΜΜΕ, κατά τη διάρκεια κηρύγματος στις 6 Ιουνίου, ο Ονούφριος προέτρεψε τους πιστούς να αγνοήσουν τους κοσμικούς νόμους εφόσον αυτοί «εμποδίζουν την εκτέλεση της Θείας βούλησης και τον βίο σύμφωνα με τις Εντολές».
«Ορισμένες φορές οι κοσμικοί νόμοι έρχονται σε αντίθεση με τις Θείες εντολές. Σε αυτή την περίπτωση πρέπει να επιλέγονται οι Θείες εντολές» συμβούλευσε ο Ονούφριος τους πιστούς. Και συνέχισε: Επειδή η ανθρώπινη αλήθεια, όσο και όμορφη και πολλά υποσχόμενη και αν είναι, εάν δεν συμφωνεί με την Αλήθεια του Θεού, φέρνει στον άνθρωπο τον θάνατο και την καταστροφή. Αντίθετα, η αλήθεια του Θεού, όσο πικρή και να είναι, φέρνει στον άνθρωπο τη γλύκα της ζωής» είπε ο Μητροπολίτης.
Ο ίδιος ωστόσο δεν διευκρίνισε ποιος θα είναι εκείνος που θα κρίνει το ποιοιν κοσμικοί νόμοι παραβιάζουν και ποιοι όχι τους Θείους νόμους. Μάλλον εννοούσε ότι αυτό το προνόμιο ανήκει στο Πατριαρχείο Μόσχας. Διότι ανάλογες ήταν οι απόψεις που είχε εκφράσει ο λευκορώσος Επίσκοπος της Ρωσικής Εκκλησίας Αρτέμιος (Κισένκο), ο οποίος απομακρύνθηκε για αυτές τις δηλώσεις από την τέλεση των καθηκόντων του με απόφαση της ηγεσίας της Ρωσικής Εκκλησίας. Ο Αρτέμιος, δικαίως και πολύ προσεκτικά όσον αφορά τις εκφράσεις του, ασκούσε κριτική στις πράξεις του Αλεξάντρ Λουκασένκο και στην αυθαιρεσία των υπηρεσιών επιβολής της τάξης της Λευκορωσίας.
Με αυτό τον τρόπο γίνεται αντιληπτό ότι το Πατριαρχείο Μόσχας επικροτεί την καλλιέργεια αντιπολιτευτικών διαθέσεων στην Ουκρανία ενώ στη γειτονική Λευκορωσία κάτι τέτοιο απαγορεύεται κατηγορηματικά. Στην Ουκρανία μάλιστα η Ρωσική Εκκλησία στηρίζει την προσφάτως ιδρυθείσα οργάνωση «Miryani» (μτφρ.: Κοσμικοί), η οποία προσπαθεί να έχει παρέμβαση στις πολιτικές εξελίξεις στη χώρα, όπως εξάλλου και η οργάνωση «Ένωση ορθοδόξων δικηγόρων» που επίσης ιδρύθηκε στην Ουκρανία με την υποστήριξη της Ρωσικής Εκκλησίας.
